Πέμπτη 29 Απριλίου 2010

Επανάσταση στον χώρο της γλωσσικής τεχνολογίας

«Aποκαλείται ανθρώπινη τεχνολογία γλώσσα ή επεξεργασία φυσικής γλώσσας και αποτελείται από υπολογιστικές γλωσσολογία και της τεχνολογίας ομιλίας ως πυρήνα της». Και όποιος... κατάλαβε, κατάλαβε! Μπορεί το αποτέλεσμα της μετάφρασης του ορισμού της γλωσσικής τεχνολογίας από τα αγγλικά στα ελληνικά από... την Google να είναι αστείο, αποτελεί ωστόσο ένα μικρό θαύμα της επιστήμης.

Τρίτη 27 Απριλίου 2010

Τι Hollywood, ...τι Nollywood

Μπορεί τα 2/3 του πληθυσμού της να ζουν με λιγότερο από δολάριο την ημέρα, όμως, η Νιγηρία έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη βιομηχανία κινηματογράφου παγκοσμίως. Αυτή αποκαλείται στα πρότυπα του Hollywood, Nollywood, και προσφέρει στην Αφρική και όχι μόνο, ένα σταθερό «ρεύμα» ταινιών δράσης και αγάπης.
Το Nollywood, μια τεράστια βιομηχανία κινηματογράφου στη Νιγηρία, την οποία η εκπαιδευτική, επιστημονική και πολιτιστική οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO), έχει αναγνωρίσει, σύμφωνα με τον αριθμό ταινιών που παράγει κάθε χρόνο, ως τη δεύτερη μεγαλύτερη βιομηχανία κινηματογράφου στον κόσμο, μετά από Bollywood της Ινδίας.

Κυριακή 25 Απριλίου 2010

Πολιτικά, εν. 15 & 16

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
ΤΜΗΜΑΤΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΑΘΗΝΑ 25 /4/ 2010

Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Α΄
Τῷ περὶ πολιτείας ἐπισκοποῦντι, καὶ τίς ἑκάστη καὶ ποία τις, σχεδὸν πρώτη σκέψις περὶ πόλεως ἰδεῖν, τί ποτέ ἐστιν ἡ πόλις. Νῦν γὰρ ἀμφισβητοῦσιν , οἱ μὲν φάσκοντες τὴν πόλιν πεπραχέναι τὴν πρᾶξιν, οἱ δ’ οὐ τὴν πόλιν ἀλλὰ τὴν ὀλιγαρχίαν ἢ τὸν τύραννον. τοῦ δὲ πολιτικοῦ καὶ τοῦ νομοθέτου πᾶσαν ὁρῶμεν τὴν πραγματείαν οὖσαν περὶ πόλιν, ἡ δὲ πολιτεία τῶν τὴν πόλιν οἰκούντων ἐστὶ τάξις τις. Ἐπεὶ δ’ ἡ πόλις τῶν συγκειμένων , καθάπερ ἄλλο τι τῶν ὅλων μὲν συνεστώτων δ’ ἐκ πολλῶν μορίων , δῆλον ὅτι πρότερον ὁ πολίτης ζητητέος. ἡ γὰρ πόλις πολιτῶν τι πλῆθός ἐστιν. Ὥστε τίνα χρὴ καλεῖν πολίτην καὶ τίς ὁ πολίτης ἐστὶ σκεπτέον. Καὶ γὰρ ὁ πολίτης ἀμφισβητεῖται πολλάκις. οὐ γὰρ τὸν αὐτὸν ὁμολογοῦσι πάντες εἶναι πολίτην. ἔστι γάρ τις ὃς ἐν δημοκρατίᾳ πολίτης ὢν ἐν ὀλιγαρχίᾳ πολλάκις οὐκ ἔστι πολίτης.

Τετάρτη 21 Απριλίου 2010

Πρωτοποριακό "πάντρεμα" νευροεπιστήμης και λογοτεχνίας

Η νευροεπιστήμη όχι μόνο σιγά-σιγά διεισδύει στο ένα μετά το άλλο τα επιστημονικά πεδία, αλλά βρίσκει πλέον το δρόμο της ακόμα και σε παραδοσιακές ανθρωπιστικές επιστήμες, όπως η φιλολογία και η ανάλυση των λογοτεχνικών κειμένων.
Μια ομάδα αμερικανών φιλολόγων προωθεί τη «συνάντηση» της νευροεπιστήμης και της λογοτεχνίας, σε ένα νέο πεδίο που μερικοί ονομάζουν «νευρολογοτεχνία» και άλλοι «επιστήμη της ανάγνωσης».
Το νέο διεπιστημονικό πεδίο, που βρίσκεται σε φάση ταχείας ανάπτυξης, μελετά ερωτήματα όπως το κατά πόσον και με ποιο τρόπο τα σημαντικά λογοτεχνικά κείμενα μπορούν να επηρεάσουν και να αλλάξουν τη νευρωνική «καλωδίωση» του εγκεφάλου ή το γιατί αρέσει τόσο πολύ στους ανθρώπους να διαβάζουν.

28ος Κλασικός Μαραθώνιος Αθηνών




31 Οκτωβρίου 2010 9:00 πμ

Ελάτε κι εσείς να τρέξετε με την ομάδα της ActionAid σε μια προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για το παγκόσμιο πρόβλημα της φτώχειας!

Ο 28ος Κλασικός Μαραθώνιος Αθηνών, που θα διεξαχθεί στις 31 Οκτωβρίου 2010 και ώρα 9.00 π.μ., συμπίπτει με την επέτειο του εορτασμού των 2.500 χρόνων από τη Μάχη του Μαραθώνα προσελκύοντας για το λόγο αυτό, τεράστιο ενδιαφέρον συμμετοχών. H ActionAid ως συνεργαζόμενη ΜΚΟ του Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών έχει εξασφαλίσει για τα μέλη της ομάδας της
30 θέσεις στη διαδρομή των 42 χλμ., 50 θέσεις στη διαδρομή των 10 χλμ. και 150 θέσεις στη διαδρομή των 5 χλμ.

Καθώς η Οργανωτική Επιτροπή του Αγώνα αποφάσισε πρόσφατα τη θέσπιση ορίων στον αριθμό των συμμετεχόντων δρομέων ανά αγώνα δρόμου (Μαραθώνιος Δρόμος, Αγώνας Δρόμου 10χλμ, Αγώνας Δρόμου 5χλμ), συστήνεται σε όλους τους ενδιαφερόμενους να φροντίσουν για την έγκαιρη εγγραφή τους. Η περίοδος εγγραφών θα ολοκληρωθεί με τη συμπλήρωση του αριθμού συμμετοχών που έχει ορίσει ως όριο του Αγώνα η Οργανωτική Επιτροπή και σε καμία περίπτωση δεν θα είναι δυνατή καμμία εγγραφή μετά το πέρας αυτής της περιόδου.

Εφόσον λοιπόν ενδιαφέρεστε να δηλώσετε συμμετοχή στην ομάδα της ActionAid, η οποία θα τρέξει και πάλι σε σε μια προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για το παγκόσμιο πρόβλημα της φτώχειας στον αναπτυσσόμενο κόσμο, μπορείτε να συμπληρώσετε τη
φόρμα συμμετοχής και να μας την αποστείλετε το αργότερο μέχρι 30 Απριλίου στο fax 210 9212376 είτε ηλεκτρονικά στο classic.marathon@actionaid.org

Για οποιαδήποτε διευκρίνηση μπορείτε να μας καλείτε στο τηλέφωνο 210 9212321 begin_of_the_skype_highlighting              210 9212321      end_of_the_skype_highlighting και για όλες τις σχετικές πληροφορίες σχετικά με τη διοργάνωση, τις διαδρομές καθώς και τις παράλληλες εκδηλώσεις εορτασμού των 2.500 χρόνων από τη Μάχη του Μαραθώνα, μπορείτε να επισκεφθείτε την
ιστοσελίδα του Μαραθωνίου

Προτεινόμενα θέματα πανελληνίων εξετάσεων

neoel.glossa

Τρίτη 20 Απριλίου 2010

Η λεηλασία της αρχαιολογικής κληρονομιάς

Ένα βιβλίο των Ελβετών αρχαιολόγων Laurent Flutsch και Didier Fontannaz
Πρόσφατα στην Ελβετία εκδόθηκε το σύγγραμμα των Ελβετών αρχαιολόγων Laurent Flutsch και Didier Fontannaz, που πραγματεύεται το θέμα της αρχαιολογικής λεηλασίας, από την αποικιοκρατική εποχή έως τη σημερινή εμπορία έργων τέχνης, και αναλύει τους λόγους για τους οποίους γίνονται οι λεηλασίες, όπως το χρήμα, η δόξα αλλά και το πάθος των συλλεκτών.
Οι συγγραφείς επιχειρούν να εστιάσουν στη σύγχρονη λαθρεμπορία αρχαιοτήτων, που ενθαρρύνεται από τους συλλέκτες και τα μουσεία. Όπως αναφέρει ο Laurent Flutsch πριν από το 2005, ελλείψει νομικού πλαισίου για τα πολιτιστικά αγαθά, το εμπόριο έργων τέχνης άνθιζε στην Ελβετία. «Η εισαγωγή έργων τέχνης ήταν πιο εύκολη από την εισαγωγή φρούτων και λαχανικών». Μετά, όμως, από αρκετές μάχες, ο νόμος για τη διακίνηση των πολιτιστικών αγαθών επικυρώθηκε από το ελβετικό κοινοβούλιο και η Ελβετία ευθυγραμμίστηκε με τη νομοθεσία των ευρωπαϊκών χωρών
Σε συνέντευξη που παραχώρησαν στην εφημερίδα «24heures», οι συγγραφείς τονίζουν ότι στόχος του βιβλίου είναι να ευαισθητοποιήσει τους ερασιτέχνες, που πιστεύουν ότι αγοράζοντας ένα ελληνικό βάζο ή μία ρωμαϊκή λάμπα τελούν μία αξιέπαινη πράξη. Αντιθέτως, αγοράζουν το θλιβερό λάφυρο μιας καταστροφής, που μετατρέπει τους ίδιους εμμέσως σε συνεργούς όσων λεηλατούν.
Παρά τους νόμους και τις διεθνείς συνθήκες, το εμπόριο έργων τέχνης εντείνεται, καταστρέφοντας έτσι την αρχαιολογική κληρονομιά, που αποτελεί και τη μοναδική πηγή πληροφόρησης για το παρελθόν.

Δευτέρα 19 Απριλίου 2010

Πολιτεία, εν 14 & 15

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΑΘΗΝΑ 18 /04/ 2010
Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
απόσπασμα α’ Εν. 14
«….Ἐθεασάμεθα γὰρ οὖν δὴ καὶ τοῦτο τῶν δεινῶν θεαμάτων . ἐπειδὴ ἐγγὺς τοῦ στομίου ἦμεν μέλλοντες ἀνιέναι καὶ τἆλλα πάντα πεπονθότες, ἐκεῖνόν τε κατείδομεν ἐξαίφνης καὶ ἄλλους –σχεδόν τι αυτῶν τοὺς πλείστους τυράννους . ἦσαν δὲ καὶ ἰδιῶταί τινες τῶν μεγάλα ἡμαρτηκότων - οὓς οἰομένους ἤδη ἀναβήσεσθαι οὐκ ἐδέχετο τὸ στόμιον, ἀλλ’ ἐμυκᾶτο ὁπότε τις τῶν οὕτως ἀνιάτως ἐχόντων εἰς πονηρίαν ἢ μὴ ἱκανῶς δεδωκὼς δίκην ἐπιχειροῖ ἀνιέναι. Ἐνταῦθα δὴ ἄνδρες, ἔφη , ἄγριοι, διάπυροι ἰδεῖν, παρεστῶτες καὶ καταμανθάνοντες τὸ φθέγμα, τοὺς μὲν διαλαβόντες ἦγον, τὸν δὲ Ἀρδιαῖον καὶ ἄλλους συμποδίσαντες χεῖράς τε καὶ πόδας καὶ κεφαλήν, καταβαλόντες καὶ ἐκδείραντες, εἷλκον παρὰ τὴν ὁδὸν ἐκτὸς ἐπ’ ἀσπαλάθων κνάμπτοντες, καὶ τοῖς ἀεὶ παριοῦσι σημαίνοντες ὧν ἕνεκά τε καὶ ὅτι εἰς τὸν Τάρταρον ἐμπεσούμενοι ἄγοιντο.»
απόσπασμα β’ Εν. 15
…Προφήτην οὖν τινα σφᾶς πρῶτον μὲν ἐν τάξει διαστῆσαι, ἔπειτα λαβόντα ἐκ τῶν τῆς Λαχέσεως γονάτων κλήρους τε καὶ βίων παραδείγματα, ἀναβάντα ἐπί τι βῆμα ὑψηλόν εἰπεῖν.
«Ἀνάγκης θυγατρὸς κόρης Λαχέσεως λόγος. Ψυχαὶ ἐφήμεροι , ἀρχὴ ἄλλης περιόδου θνητοῦ γένους θανατηφόρου. Οὐχ ὑμᾶς δαίμων λήξεται, ἀλλ’ ὑμεῖς δαίμονα αἱρήσεσθε. Πρῶτος δ’ ὁ λαχὼν πρῶτος αἱρείσθω βίον ᾧ συνέσται ἐξ ἀνάγκης. Ἀρετὴ δὲ ἀδέσποτον, ἣν τιμῶν καὶ ἀτιμάζων πλέον καὶ ἔλαττον αὐτῆς ἕκαστος ἕξει. Αἰτία ἑλομένου. θεὸς ἀναίτιος.»

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε τα εξής χωρία: «Ἐνταῦθα δὴ ἄνδρες, …..εἰς τὸν Τάρταρον ἐμπεσούμενοι ἄγοιντο» (Εν. 14) , «Οὐχ ὑμᾶς δαίμων λήξεται ….. θεὸς ἀναίτιος.» (Εν. 15) ΜΟΝΑΔΕΣ 10
2. Αξιοποιώντας τα στοιχεία του α’ αποσπάσματος (Εν. 14) να γράψετε ποιος είναι ο ρόλος της ποινής κατά τον Πλάτωνα, καθώς και πώς αυτός καταδεικνύεται στο συγκεκριμένο απόσπασμα. ΜΟΝΑΔΕΣ 10
3. «Οὐχ ὑμᾶς δαίμων λήξεται, ἀλλ’ ὑμεῖς δαίμονα αἱρήσεσθε»( β’ απόσπασμα, Εν. 15): Να σχολιάσετε τη χρήση και το ρόλο των ρημάτων «λήξεται» και «αἱρήσεσθε» στην περίοδο που σας δόθηκε. ΜΟΝΑΔΕΣ 10
4. «Αἰτία ἑλομένου. θεὸς ἀναίτιος» (β΄ απόσπασμα, Εν. 15): Να σχολιάσετε τη συγκεκριμένη φράση. ΜΟΝΑΔΕΣ 10
5. Ποια διάκριση κάνει ο Πλάτωνας στην ψυχή και ποια αντιστοιχία υπάρχει ανάμεσα στα μέρη της ψυχής και στις τάξεις της ιδεώδους πολιτείας;
ΜΟΝΑΔΕΣ 10
6. διάπυροι, παρεστῶτες, ἦγον (α΄ απόσπασμα , Εν. 14), λαχών, ἑλομένου (β΄ απόσπασμα, Εν. 15). Να δώσετε δύο ετυμολογικά συγγενείς λέξεις (απλές ή σύνθετες) για κάθε μία από τις παραπάνω. ΜΟΝΑΔΕΣ 10

Β. ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Οἱ μὲν γὰρ Λακεδαιμόνιοι καὶ οἱ σύμμαχοι συνελέγοντο εἰς τούς Φωκέας, οἱ δὲ Θηβαῖοι ἀναχωρήσαντες εἰς τὴν ἑαυτῶν ἐφύλαττον τὰς εἰσβολάς. οἱ δ’ Ἀθηναῖοι, αὐξανομένους μὲν ὁρῶντες διὰ σφᾶς τοὺς Θηβαίους, χρήματά τε οὐ συμβαλλομένους εἰς τὸ ναυτικόν, αὐτοὶ δὲ ἀποκναιόμενοι καὶ χρημάτων εἰσφοραῖς καὶ λῃστείαις ἐξ Αἰγίνης καὶ φυλακαῖς τῆς χώρας, ἐπεθύμησαν παύσασθαι τοῦ πολέμου, καὶ πέμψαντες πρέσβεις εἰς Λακεδαίμονα εἰρήνην ἐποιήσαντο.
ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ , ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΤ΄ΙΙ 1
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
-ἀποκναίομαι: εξαντλούμαι

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο. ΜΟΝΑΔΕΣ 20
2. α. ἀναχωρήσαντες, αὐξανομένους, ὁρῶντες: Να χαρακτηριστούν συντακτικώς οι μετοχές. Η πρώτη μετοχή να αναλυθεί στην αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση. ΜΟΝΑΔΕΣ5
β. εἰς τὸ ναυτικόν, χρημάτων, λῃστείαις, παύσασθαι, τοῦ πολέμου: Να χαρακτηριστούν συντακτικώς οι λέξεις. ΜΟΝΑΔΕΣ 5
3.α. -συνελέγοντο: Να γραφεί το ίδιο πρόσωπο στην ίδια έγκλιση και φωνή στον ενεστώτα.
- ἐφύλαττον: Να γραφεί το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του παρακειμένου μέσης φωνής.
- ὁρῶντες: Να γραφεί το γ΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής αορίστου β΄ της ίδιας φωνής.
- παύσασθαι: Να γραφεί το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής στον ίδιο χρόνο και φωνή.
- ἐποιήσαντο: Να γραφεί το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής παρατατικού στην ίδια φωνή. ΜΟΝΑΔΕΣ 5
β. – Φωκέας: δοτική ενικού
- ἑαυτῶν: το ίδιο πρόσωπο στην ίδια πτώση στον άλλο αριθμό στο γένος που βρίσκεται
- ὁρῶντες: κλητική ενικού
- λῃστείαις: ονομαστική πληθυντικού
- πρέσβεις: κλητική ενικού ΜΟΝΑΔΕΣ 5

Κυριακή 11 Απριλίου 2010

ΗΝ,εν 3 & Πολιτικά,εν 17

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΑΘΗΝΑ 6 /4/ 2010

Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 3 (ΚΕΙΜΕΝΟ Α΄)
Mαρτυρεῖ δὲ καὶ τὸ γινόμενον ἐν ταῖς πόλεσιν. οἱ γὰρ νομοθέται τοὺς πολίτας ἐθίζοντες ποιοῦσιν ἀγαθούς, καὶ τὸ μέν βούλημα παντός νομοθέτου τοῦτ’ ἐστίν, ὅσοι δὲ μὴ εὖ αὐτὸ ποιοῦσιν ἁμαρτάνουσιν, καὶ διαφέρει τούτῳ πολιτεία πολιτείας ἀγαθὴ φαύλης. Ἔτι ἐκ τῶν αὐτῶν καὶ διὰ τῶν αὐτῶν καὶ γίνεται πᾶσα ἀρετή καὶ φθείρεται, ὁμοίως δὲ καί τέχνη. ἐκ γάρ τοῦ κιθαρίζειν καί οἱ ἀγαθοί καί κακοὶ γίνονται κιθαρισταί. Ἀνάλογον δε καὶ οἰκοδόμοι καὶ οἱ λοιποὶ πάντες. ἐκ μέν γάρ τοῦ εὖ οἰκοδομεῖν ἀγαθοὶ οἰκοδόμοι ἔσονται, ἐκ δὲ τοῦ κακῶς κακοί. Εἰ γάρ μὴ οὕτως εἶχεν, οὐδέν ἄν ἔδει τοῦ διδάξοντος, ἀλλά πάντες ἄν ἐγίνοντο ἀγαθοί ἤ κακοί.
ΠΟΛΙΤΙΚΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 17 (ΚΕΙΜΕΝΟ Β΄)
Ύστερα από όσα είπαμε δίνοντας όλες τις απαραίτητες εξηγήσεις για τα θέματα που μας απασχόλησαν, σειρά στη διερεύνησή μας έχει τώρα το θέμα των πολιτευμάτων, να δούμε πόσα είναι και ποια η φύση του καθενός τους. Και πρώτα, βέβαια, τα ορθά. γιατί οι παρεκκλίσεις και οι διαστρεβλώσεις θα γίνουν φανερές μόλις θα έχουν καθοριστεί τα ορθά πολιτεύματα. Επειδή όταν λέμε «πολίτευμα» εννοούμε «αρχή , το σώμα δηλαδή που ασκεί τη διακυβέρνηση στην πόλη», και η «κυβέρνηση» είναι η ύψιστη αρχή στις πόλεις, αναγκαστικά η ύψιστη αρχή θα είναι ή ένα μόνο άτομο ή λίγα άτομα ή το σύνολο των πολιτών. Όταν λοιπόν ο ένας ή οι λίγοι ή το πλήθος ολόκληρο ασκούν την εξουσία για την εξυπηρέτηση του κοινού συμφέροντος, αυτά τα πολιτεύματα δεν μπορεί παρά να είναι ορθά όταν, αντίθετα, η εξουσία ασκείται για την εξυπηρέτηση του ιδιαίτερου συμφέροντος είτε του ενός είτε των λίγων είτε του πλήθους , τα πολιτεύματα αυτά είναι παρεκκλίσεις και διαστρεβλώσεις των ορθών. Γιατί ή το όνομα του πολίτη δεν πρέπει να δίνεται σε ανθρώπους που είναι κατά το πολίτευμα μέλη της πόλης (ενν. μια και δεν λαμβάνονται υπόψη τα δικαιώματά τους), ή (ενν. αν τους δίνεται το όνομα του πολίτη) πρέπει να έχουν το μερτικό τους στα πλεονεκτήματα που ανήκουν στα μέλη της πόλης. Συνηθίζουμε λοιπόν να ονομάζουμε : «βασιλεία» τη μοναρχία που αποβλέπει στο κοινό συμφέρον και «αριστοκρατία» το πολίτευμα στο οποίο τη διακυβέρνηση ασκούν λίγα (περισσότερα του ενός) άτομα ( το όνομα οφείλεται είτε στο ότι κυβερνούν οι άριστοι είτε στο ότι ασκούν την εξουσία αποβλέποντας σε ό,τι είναι άριστο για την πόλη και για τα μέλη της) όταν , τέλος, κυβερνά ο λαός αποβλέποντας στο κοινό συμφέρον , αυτό το πολίτευμα (στα αρχαία ελληνικά: αυτή η πολιτεία) πήρε το όνομα «πολιτεία» , μια λέξη που είναι κοινή για όλα τα πολιτεύματα ( στα αρχαία ελληνικά: για όλες τις πολιτείες) … Παρεκκλίσεις και διαστρεβλώσεις των πολιτευμάτων που αναφέραμε είναι : της βασιλείας η «τυραννία», της αριστοκρατίας η «ολιγαρχία», της πολιτείας η «δημοκρατία». Η τυραννία είναι , πράγματι, μια μοναρχία που υπηρετεί το συμφέρον του μονάρχη, η ολιγαρχία υπηρετεί το συμφέρον των πλουσίων και η δημοκρατία το συμφέρον των απόρων , κανένα όμως από τα πολιτεύματα αυτά δεν υπηρετεί το συμφέρον του συνόλου των πολιτών.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε το χωρίο: «Μαρτυρεῖ ……γίνονται κιθαρισταί».
ΜΟΝΑΔΕΣ 10
2. Να αναφέρετε τα αποδεικτικά στοιχεία που πρόσθεσε στην ενότητα αυτή (Κείμενο α΄) ο Αριστοτέλης για να υποστηρίξει τη βασική του σκέψη ότι «οὐδεμία τῶν ἠθικῶν ἀρετῶν φύσει ἡμῖν ἐγγίνεται».
ΜΟΝΑΔΕΣ 15
3. «…, καί διαφέρει τούτῳ πολιτεία πολιτείας ἀγαθή φαύλης»: Σχολιάζοντας το παραπάνω χωρίο να εξηγήσετε αν το θέμα , στο οποίο αναφέρεται ο φιλόσοφος σ’ αυτό , εμφανίζεται και στο β΄ κείμενο. Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.
ΜΟΝΑΔΕΣ 15
4. Τί γνωρίζετε για την ίδρυση και τη λειτουργία της Ακαδημίας του Πλάτωνα;
ΜΟΝΑΔΕΣ 10
5. Μαρτυρεῖ, ἁμαρτάνουσιν, φθείρεται, τέχνη, λοιποί: Να δώσετε δύο ομόρριζες λέξεις (απλές ή σύνθετες) για καθεμία από τις παραπάνω.
ΜΟΝΑΔΕΣ 10

Β. ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ἐπειδὴ τοίνυν, ὦ ἄνδρες δικασταὶ, θάνατος αὐτῶν κατεγνώσθη καὶ ἔδει αὐτοὺς ἀποθνῄσκειν μεταπέμπονται εἰς τὸ δεσμωτήριον ὁ μὲν ἀδελφήν, ὁ δὲ μητέρα, ὁ δὲ γυναῖκα, ὁ δὲ τινά ἣ ἦν ἑκάστῳ αὐτῶν προσήκουσα, ἵνα τὰ ὕστατα ἀσπασάμενοι τοὺς αὑτῶν οὕτω τὸν βίον τελευτήσειαν.
Καὶ δὴ καὶ Διονυσόδωρος μεταπέμπεται τὴν ἀδελφὴν τὴν ἐμὴν εἰς τὸ δεσμωτήριον, γυναῖκα ἑαυτοῦ οὖσαν. Πυθομένη δ’ ἐκείνη ἀφικνεῖται, μέλαν τε ἱμάτιον ἠμφιεσμένη , ὡς εἰκὸς ἦν ἐπὶ τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς τοιαύτῃ συμφορᾷ κεχρημένῳ. Ἐναντίον δὲ τῆς ἀδελφῆς τῆς ἐμῆς Διονυσόδωρος τὰ τε οἰκεῖα τὰ αὑτοῦ διέθετο ὅπως αὐτῷ ἐδόκει, καὶ περὶ Ἀγοράτου τουτουί ἔλεγεν ὅτι αἴτιος ἦν τοῦ θανάτου, καὶ ἐπέσκηπτεν ἐμοὶ καὶ Διονυσίῳ τουτωί, τῷ ἀδελφῷ τῷ αὑτοῦ , καὶ τοῖς φίλοις πᾶσι τιμωρεῖν ὑπέρ αὐτοῦ Ἀγόρατον.
Λυσίας «Κατὰ Ἀγοράτου» 39 -42
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
-Μεταπέμπομαι: στέλνω και προσκαλώ
-Ἐπισκήπτω: παρακαλώ
-Κυέω-ῶ: είμαι έγγυος
-Ἐναντίον τινός: ενώπιον κάποιου

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το κείμενο. ΜΟΝΑΔΕΣ 20
2. Να γραφεί ό,τι ζητείται:
μητέρα: η κλητική ενικού
γυναῖκα: η ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
ἥ : η ίδια πτώση στον άλλο αριθμό στο ουδέτερο γένος
μέλαν: ο συγκριτικός και υπερθετικός βαθμός στην πτώση και το γένος που βρίσκεται
τουτουί: η ονομαστική ενικού στο γένος που βρίσκεται
κατεγνώσθη: β΄ ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β΄ ενεργητικής φωνής
τελευτήσειαν: το ίδιο πρόσωπο, στον ίδιο χρόνο και φωνή στην οριστική
κεχρημένῳ :β΄ ενικό πρόσωπο προστακτικής ενεστώτα
διέθετο :στον ενεστώτα το ίδιο πρόσωπο και έγκλιση στη φωνή που βρίσκεται
μεταπέμπονται :στον παρακείμενο γ΄ ενικό πρόσωπο στην ίδια έγκλιση
και τη φωνή που βρίσκεται. ΜΟΝΑΔΕΣ 10
3. α)προσήκουσα, ἐπὶ τῷ ἀνδρί , τῆς ἀδελφῆς, τοῦ θανάτου, τῷ ἀδελφῷ: Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παραπάνω λέξεις.
ΜΟΝΑΔΕΣ 2,5
β) Να εντοπιστούν και να αναγνωριστούν συντακτικά (είδος , εισαγωγή, εκφορά, συντακτική θέση) οι επιρρηματικές δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου.
ΜΟΝΑΔΕΣ 5
γ) πυθομένη, κεχρημένῳ : Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παραπάνω μετοχές και να αναλυθούν στις αντίστοιχες δευτερεύουσες προτάσεις.
ΜΟΝΑΔΕΣ 2,5

Σάββατο 3 Απριλίου 2010

ΗΝ,εν 4 & 5, Πρωταγόρας εν 7

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΤΜΗΜΑΤΑ : Γ΄ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ
ΑΘΗΝΑ 1 /04/ 2010

Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ενότητα 4
Οὕτω δὴ καὶ ἐπὶ τῶν ἀρετῶν ἔχει. πράττοντες γὰρ τά ἐν τοῖς συναλλάγμασι τοῖς πρὸς τοὺς ἀνθρώπους γινόμεθα οἳ μὲν δίκαιοι οἳ δὲ ἄδικοι, πράττοντες δὲ τὰ ἐν τοῖς δεινοῖς καὶ ἐθιζόμενοι φοβεῖσθαι ἤ θαρρεῖν οἳ μὲν ἀνδρεῖοι οἳ δὲ δειλοί. Ὁμοίως δὲ καὶ τὰ περὶ τὰς ἐπιθυμίας ἔχει καὶ τὰ περὶ τὰς ὀργάς. οἳ μὲν γὰρ σώφρονες καὶ πρᾶοι γίνονται, οἳ δ’ ἀκόλαστοι καὶ ὀργίλοι, οἳ μὲν ἐκ τοῦ οὑτωσὶ ἐν αὐτοῖς ἀναστρέφεσθαι, οἳ δὲ ἐκ τοῦ οὑτωσί. Καὶ ἑνὶ δὴ λόγῳ ἐκ τῶν ὁμοίων ἐνεργειῶν αἱ ἕξεις γίνονται. Διὸ δεῖ τὰς ἐνεργείας ποιὰς ἀποδιδόναι. κατὰ γὰρ τὰς τούτων διαφορὰς ἀκολουθοῦσιν αἱ ἕξεις .Οὐ μικρὸν οὖν διαφέρει τὸ οὕτως ἤ οὕτως εὐθύς ἐκ νέων ἐθίζεσθαι, ἀλλά πάμπολυ, μᾶλλον δὲ τὸ πᾶν.
Απόσπασμα β΄
Ηθικά Νικομάχεια (ενότητα 5)
Σημεῖον δὲ δεῖ ποιεῖσθαι τῶν ἕξεων τὴν ἐπιγινομένην ἡδονὴν ἢ λύπην τοῖς ἔργοις. ὁ μὲν γὰρ ἀπεχόμενος τῶν σωματικῶν ἡδονῶν καὶ αὐτῷ τούτῳ χαίρων σώφρων, ὁ δ’ ἀχθόμενος ἀκόλαστος, καὶ ὁ μὲν ὑπομένων τὰ δεινὰ καὶ χαίρων ἢ μὴ λυπούμενός γε ἀνδρεῖος, ὁ δὲ λυπούμενος δειλός. Περὶ ἡδονὰς γὰρ καὶ λύπας ἐστὶν ἡ ἠθική ἀρετή . διὰ μὲν γὰρ τὴν ἡδoνὴν τὰ φαῦλα πράττομεν, διὰ δὲ τὴν λύπην τῶν καλῶν ἀπεχόμεθα. Διὸ δεῖ ἦχθαί πως εὐθὺς ἐκ νέων, ὡς ὁ Πλάτων φησίν, ὥστε χαίρειν τε καί λυπεῖσθαι οἷς δεῖ . ἡ γὰρ ὀρθὴ παιδεία αὕτη ἐστίν.
Απόσπασμα γ΄
Πρωταγόρας (ενότητα 7)
Στην πραγματικότητα, αρχίζουν από την παιδική ηλικία να διδάσκουν και να νουθετούν, συνεχίζοντας για όλη τη ζωή. Αμέσως μόλις αρχίσει να καταλαβαίνει ένα παιδί τι του λένε, και η παραμάνα του και η μητέρα του και ο παιδαγωγός του και ο ίδιος ο πατέρας του αγωνίζονται γι’ αυτό το πράγμα , για το πώς δηλαδή θα βελτιωθεί το αγόρι, διδάσκοντάς το για κάθε του πράξη και για κάθε του λόγο και εξηγώντας του ότι αυτό είναι δίκαιο και το άλλο άδικο, και ότι αυτό είναι το καλό και το άλλο αισχρό, και αυτό όσιο και εκείνο ανόσιο, και ότι αυτά πρέπει να τα κάνεις και αυτά να μην τα κάνεις. Κι όταν ακούει με τη θέλησή του, πάει καλά. Εάν όμως δεν υπακούει, τότε, με τις απειλές και τα χτυπήματα το «ισιώνουν», σαν δέντρο που λυγίζει και γέρνει. Κι ύστερα, όταν το στέλνουν στους δασκάλους, δίνουν εντολή να επιμεληθεί ο δάσκαλος περισσότερο την ευκοσμία των παιδιών , παρά τα γράμματα και τη μουσική. Και οι δάσκαλοι άλλωστε γι’ αυτό φροντίζουν κυρίως. Και μόλις τα αγόρια μάθουν τα γράμματα και είναι σε θέση στο εξής να καταλάβουν ένα γραπτό κείμενο, όπως μέχρι τώρα καταλάβαιναν τον προφορικό λόγο, τα βάζουν, καθισμένα στα θρανία τους, να διαβάζουν δυνατά τα ποιήματα των μεγάλων ποιητών και τα αναγκάζουν να μάθουν απέξω αυτά τα έργα, στα οποία υπάρχουν πολλές συμβουλές, αλλά και αναλύσεις για τα πράγματα, και έπαινοι και εγκώμια για τους αρχαίους ήρωες, προκειμένου το αγόρι να θελήσει να τους μιμηθεί και να έχει διάθεση να γίνει παρόμοιος. […]
Και όταν πια φύγουν αυτοί (βλ. οι νέοι άνδρες) από τους δασκάλους, η πόλη, με τη σειρά της, τους αναγκάζει να μάθουν τους νόμους και να ζουν σύμφωνα με αυτούς, ώστε να μην ενεργούν από μόνοι τους και όπως νομίζουν οι ίδιοι […]. Έτσι, και η πόλη , υπογραμμίζοντας τους νόμους, αυτά τα επινοήματα των καλών, παλαιών νομοθετών, αναγκάζει και όσους ασκούν ένα αξίωμα και όσους άρχονται να συμμορφώνονται με αυτούς. Εκείνος δε ο οποίος τους παραβαίνει, υφίσταται κυρώσεις και οι κυρώσεις αυτές ονομάζονται, και σε σας εδώ [δηλ. στην Αθήνα] και σε πολλά άλλα μέρη, ευθύνες, λες και η δικαιοσύνη ξαναβάζει [τον παραβάτη] στην ευθεία. Ενώ λοιπόν είναι τόσο μεγάλη η προσπάθεια που καταβάλλεται για την αρετή και στο ιδιωτικό και στο δημόσιο επίπεδο, εσύ Σωκράτη εκπλήττεσαι και απορείς αν η αρετή είναι διδακτή; Το εκπληκτικό όμως θα ήταν μάλλον το να μην μπορεί να διδαχθεί η αρετή.

Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Από το απόσπασμα β΄ να μεταφράσετε το χωρίο: «Σημεῖον δὲ ……..τῶν καλῶν ἀπεχόμεθα».
ΜΟΝΑΔΕΣ 10
Β. Στο απόσπασμα β΄ ο Αριστοτέλης κάνει διάκριση μεταξύ των «καλών» και «κακών» ηδονών. Αφού εντοπίσετε τα χωρία να σχολιάσετε τις απόψεις του.
ΜΟΝΑΔΕΣ 15
Γ. Με αφορμή τα στοιχεία που αντλείτε από τα αποσπάσματα α΄, β’ και γ’ να σχολιάσετε το ρόλο της παιδείας ως κινητήρια δύναμη για την ορθή κοινωνικοποίηση του ατόμου.
ΜΟΝΑΔΕΣ 15
Δ. Τι γνωρίζετε για τους τρόπους με τους οποίους ο Σωκράτης προσπαθούσε να προσεγγίσει την αλήθεια;
ΜΟΝΑΔΕΣ 10
Ε. (απ. α΄) :συναλλάγμασι , δειλοί, σώφρονες , (απ. β΄) : σωματικῶν , ἦχθαί: Να δώσετε δύο ομόρριζες λέξεις (απλές ή σύνθετες) για κάθε μια από τις λέξεις που δόθηκαν.
ΜΟΝΑΔΕΣ 10

Β΄ ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Δοκεῖ δέ μοι μετὰ ταῦτα περὶ τῆς παρασκευῆς διαλεκτέον εἶναι τῆς τε σοὶ γενησομένης καὶ τῆς ἐκείνοις ὑπαρξάσης. Τὸ μὲν τοίνυν μέγιστον, σὺ μὲν τοὺς Ἕλληνας εὔνους ἕξεις, ἤνπερ ἐθελήσῃς ἐμμεῖναι τοῖς περὶ τούτων εἰρημένοις, ἐκεῖνοι δὲ διὰ τὰς δεκαρχίας τὰς ἐπὶ Λακεδαιμονίων ὡς οἷόν τε δυσμενεστάτους. Ἡγοῦντο γὰρ Κύρου μὲν καὶ Κλεάρχου κατορθωσάντων μᾶλλον ἔτι δουλεύσειν, βασιλέως δὲ κρατήσαντος ἀπαλλαγήσεσθαι τῶν κακῶν τῶν παρόντων . ὅπερ καὶ συνέπεσεν αὐτοῖς. Καὶ μὴν καὶ στρατιώτας σὺ μὲν ἐξ ἑτοίμου λήψει τοσούτους ὅσους ἂν βουληθῇς. οὕτω γὰρ ἔχει τὰ τῆς Ἑλλάδος ὥστε ῥᾷον εἶναι συστῆσαι στρατόπεδον μεῖζον καὶ κρεῖττον ἐκ τῶν πλανωμένων ἢ τῶν πολιτευομένων.
Ἰσοκράτους Φίλιππος , § 95 -96
Λεξιλόγιο
παρασκευή, ἡ: η προετοιμασία.
δεκαρχίαι, αἱ: («δεκαρχία»ή «δεκαδαρχία»): η διοίκηση των δέκα
αρχόντων.
ὡς οἷόν τε: (επιτείνει την έννοια επιθέτου ή επιρρήματος) όσο το δυνατόν
πιο……
κατορθόω, ῶ: επιτυγχάνω
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο. ΜΟΝΑΔΕΣ 20
2. α. διαλεκτέον εἶναι: Να γίνει ανάλυση του ρηματικού επιθέτου.
ΜΟΝΑΔΕΣ 2
β. Τὸ μὲν τοίνυν μέγιστον ……….. εἰρημένοις: Να αναγνωρισθεί ο υποθετικός λόγος του αποσπάσματος και να μετατραπεί έτσι ώστε να δηλώνει την απλή σκέψη του λέγοντος. ΜΟΝΑΔΕΣ 2
γ. (βασιλέως) κρατήσαντος: Να αναγνωρισθεί συντακτικώς η μετοχή και να αναλυθεί σε αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση. ΜΟΝΑΔΕΣ 2
δ. «ἡγοῦντο ……μὲν δουλεύσειν, δὲ ἀπαλλαγήσεσθαι»: Να μετατραπεί ο πλάγιος λόγος σε ευθύ. ΜΟΝΑΔΕΣ 4
3. α. μέγιστον, ῥᾷον : Να γραφούν οι άλλοι βαθμοί των τύπων όπου βρίσκονται. ΜΟΝΑΔΕΣ 2
β. εὔνους: Να γραφεί το επίθετο στην ονομαστική πτώση του ουδετέρου γένους στον πληθυντικό αριθμό.
ΜΟΝΑΔΑ 1
γ. ἐμμεῖναι , συνέπεσεν, βουληθῇς : Να γραφεί το β’ ενικό πρόσωπο της προστακτικής στο χρόνο και στη φωνή που βρίσκονται οι τύποι.
ΜΟΝΑΔΕΣ 3
δ. συστῆσαι: Να γραφεί το β΄ ενικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων του ενεστώτα στη φωνή που βρίσκεται ο τύπος. ΜΟΝΑΔΕΣ 4