Ποιός είναι ο ρόλος της παιδείας στην ορθή κοινωνικοποίηση του ανθρώπου (σύμφωνα με τα στοιχεία των εν.4 & 5);
Ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι ο άνθρωπος είναι ον αγώγιμο και στη διάρκεια της ζωής του λαμβάνει μηνύματα, ερεθίσματα και πρότυπα συμπεριφοράς, καθώς εντάσσεται στα στενότερα ή ευρύτερα περιβάλλοντα (οικογενειακό, σχολικό, φιλικό, κοινωνικο-πολιτικό).Στο χωρίο "ου μικρόν ...ούτως ή ούτως...πάμπολυ μαλλον δε το παν" η διαβάθμιση της συλλογιστικής του διαδικασίας δείχνει ακριβώς αυτή του την πεποίθηση. Το σχήμα λιτότητας (ου μικρόν), η κλιμακωτή αύξηση λόγου και νοήματος (ου μικρόν-πάμπολυ-μαλλον δε το παν), καθώς και η διαζευκτική άρνηση (ούτως ή ούτως) καταδεικνύουν την άποψή του ότι είναι ανάγκη και έχει μεγάλη σημασία ο εθισμός του ανθρώπου από την μικρή ηλικία στο σωστό τρόπο συμπεριφοράς.Υποστηρίζει, δηλαδή, ο φιλόσοφος πως το μικρό παιδί αφομοιώνει εύληπτα τα μηνύματα, ακόμη και με έμμεσες μεθόδους, μέσα από το παιχνίδι, μαθαίνει τι είναι σωστό και τι λάθος, τι πρέπει να κάνει και τι όχι.Στη συνέχεια στο χωρίο "διό δει ηχθαι...χαίρειν και λυπεισθαι οις δει.η γαρ ορθή παιδεία αύτη έστι"ο Αριστοτέλης διατείνεται ότι ο άνθρωπος από μικρή ηλικία μαθαίνει να χαίρεται κάνοντας το σωστό και να λυπάται όταν κάνει τολάθος. Ο έπαινος και η επιβράβευση από τη μια και η αποτροπή και η τιμωρία από την άλλη διαμορφώνουν στον άνθρωπο τον κοινωνικό αξιολογικό κώδικα συμπεριφοράς, του δείχνουν ένα σύστημα αρχών και αξιών και τον καθοδηγούν ιδεολογικά πώς να συμπεριφέρεται ως πολίτης.Επιλογικά, λοιπόν, ο Αριστοτέλης θεωρεί ότι η ορθή παιδεία σχετίζεται με το λόγο, την ειδοποιό διαφορά δηλαδή του ανθρώπου από τα ζώα την ευρύτερη κατηγορία όπου ανήκει.Έτσι ο άνθρωπος μπορεί να διακρίνει το καλό από το κακό, το ωφέλιμο από το βλαβερό,το δίκαιο από το άδικο.Και όχι μόνο αυτό αλλά μπορεί να επιλέξει το καλό, το ωφέλιμο και το δίκαιο.
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Εκπαίδευση - Αρχαία Ελληνικά. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Εκπαίδευση - Αρχαία Ελληνικά. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011
Ηθ.Νικομάχεια, εν.5
Ποιά διάκριση κάνει ο Αριστοτέλης στην ηδονή;
Απάντηση:Ο Αριστοτέλης διακρίνει έμμεσα τις ηδονές σε "καλές" και "κακές",δηλαδή σε αυτές που συντείνουν στη μεσότητα και στον ορθό λόγο και σε αυτές που αποκλίνουν από αυτά.Κριτήριο διάκρισης, λέει ο Αριστοτέλης, είναι η ορθή παιδεία (η γαρ ορθή παιδεία αύτη έστιν).Ο Αριστοτέλης θέλοντας να δώσει ένα ατράνταχτο κριτήριο στο ασαφές περιεχόμενο της διαμόρφωσης των έξεων συνδέει τις έξεις με τα συναισθήματα.Ένα από αυτά είναι και το ευχάριστο συναίσθημα(ηδονή).Υποστηρίζει, δηλαδή ο σταγειρίτης φιλόσοφος ότι το ευχάριστο συναίσθημα που εκλύεται από την επανάληψη όμοιων ενδεδειγμένων ενεργειών πιστοποιεί και το επίπεδο διαμόρφωσης των καλών έξεων (Σημειον δε δει ποιεισθαι την επιγιγνομένην ηδονήν-τοις έργοις).Αυτή είναι η "καλή" ηδονή. Ζητούμενο παραμένει η επίτευξη ισορροπίας του υποκειμενικού στοιχείου (ηδονή) με το αντικειμενικό στοιχείο (τοις έργοις).Χαρακτηριστικά λέει ο φιλόσοφος ότι ο άνθρωπος που απέχει από τις σωματικές ηδονές και χαίρεται δείχνει ότι είναι εγκρατής, δαμάζει τις επιθυμίες του,και άρα βαίνει προς την αρετή της σωφροσύνης (ο μεν απεχόμενος...και χαίρων σώφρων),καθώς και αυτός που συνηθίζει να αντιμετωπίζει όσα έχουν μέσα τους το στοιχείο του φόβου και χαίρεται ή τουλάχιστον δεν λυπάται,με την έννοια ότι δεν οικτίρει την τύχη του και προσπαθεί να αντεπεξέλθει στις αντιξοότητες της ζωής, είναι ανδρείος(και ο μεν υπομένων τα δεινά και χαίρων ή μη λυπούμενος γε ανδρείος).Στη συνέχεια ο Αριστοτέλης κάνοντας μία εκ του αντιθέτου απόδειξη μιλάει και για την "κακή"ηδονή. Υποστηρίζει, δηλαδή ότι πολλές φορές ο ανθρωπος κάνει κακές τιποτένιες και ευτελείς ενέργειες και αισθάνεται ευχάριστα (δια μεν γαρ την ηδονήν τα φαυλα πράττομεν). Με άλλα λόγια, λειτουργεί ενστικτωδώς, οι πράξεις του αντιβαίνουν στον κοινωνικό αξιολογικό κώδικα συμπεριφοράς και το συναίσθημα που εκλύεται είναι ευχάριστο.Καταλήγοντας λοιπόν ο Αριστοτέλης επισημαίνει ότι "καλή" ηδονή είναι το ευχάριστο συναίσθημα που ακολουθεί τις κοινωνικά αποδεκτές ενέργειες,ενώ" κακή ηδονή" είναι το ευχάριστο συναίσθημα που ακολουθεί κακές ενέργειες.
Απάντηση:Ο Αριστοτέλης διακρίνει έμμεσα τις ηδονές σε "καλές" και "κακές",δηλαδή σε αυτές που συντείνουν στη μεσότητα και στον ορθό λόγο και σε αυτές που αποκλίνουν από αυτά.Κριτήριο διάκρισης, λέει ο Αριστοτέλης, είναι η ορθή παιδεία (η γαρ ορθή παιδεία αύτη έστιν).Ο Αριστοτέλης θέλοντας να δώσει ένα ατράνταχτο κριτήριο στο ασαφές περιεχόμενο της διαμόρφωσης των έξεων συνδέει τις έξεις με τα συναισθήματα.Ένα από αυτά είναι και το ευχάριστο συναίσθημα(ηδονή).Υποστηρίζει, δηλαδή ο σταγειρίτης φιλόσοφος ότι το ευχάριστο συναίσθημα που εκλύεται από την επανάληψη όμοιων ενδεδειγμένων ενεργειών πιστοποιεί και το επίπεδο διαμόρφωσης των καλών έξεων (Σημειον δε δει ποιεισθαι την επιγιγνομένην ηδονήν-τοις έργοις).Αυτή είναι η "καλή" ηδονή. Ζητούμενο παραμένει η επίτευξη ισορροπίας του υποκειμενικού στοιχείου (ηδονή) με το αντικειμενικό στοιχείο (τοις έργοις).Χαρακτηριστικά λέει ο φιλόσοφος ότι ο άνθρωπος που απέχει από τις σωματικές ηδονές και χαίρεται δείχνει ότι είναι εγκρατής, δαμάζει τις επιθυμίες του,και άρα βαίνει προς την αρετή της σωφροσύνης (ο μεν απεχόμενος...και χαίρων σώφρων),καθώς και αυτός που συνηθίζει να αντιμετωπίζει όσα έχουν μέσα τους το στοιχείο του φόβου και χαίρεται ή τουλάχιστον δεν λυπάται,με την έννοια ότι δεν οικτίρει την τύχη του και προσπαθεί να αντεπεξέλθει στις αντιξοότητες της ζωής, είναι ανδρείος(και ο μεν υπομένων τα δεινά και χαίρων ή μη λυπούμενος γε ανδρείος).Στη συνέχεια ο Αριστοτέλης κάνοντας μία εκ του αντιθέτου απόδειξη μιλάει και για την "κακή"ηδονή. Υποστηρίζει, δηλαδή ότι πολλές φορές ο ανθρωπος κάνει κακές τιποτένιες και ευτελείς ενέργειες και αισθάνεται ευχάριστα (δια μεν γαρ την ηδονήν τα φαυλα πράττομεν). Με άλλα λόγια, λειτουργεί ενστικτωδώς, οι πράξεις του αντιβαίνουν στον κοινωνικό αξιολογικό κώδικα συμπεριφοράς και το συναίσθημα που εκλύεται είναι ευχάριστο.Καταλήγοντας λοιπόν ο Αριστοτέλης επισημαίνει ότι "καλή" ηδονή είναι το ευχάριστο συναίσθημα που ακολουθεί τις κοινωνικά αποδεκτές ενέργειες,ενώ" κακή ηδονή" είναι το ευχάριστο συναίσθημα που ακολουθεί κακές ενέργειες.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)