«Εστάθη εν ζυγώ και ευρέθη υστερούσα»

 του Παντελή Μπουκάλα

Στη μυθολογία των αρχαίων Ελλήνων, αλλά και στην ποίησή τους, από την «Ιλιάδα» ώς τη χαμένη τραγωδία του Αισχύλου με τον τίτλο «Ψυχοστασία», και στην αγγειογραφία τους βέβαια, εμφανίζεται ο Δίας να ζυγίζει τις μοίρες των ανθρώπων στη χρυσή του ζυγαριά, ώστε να αποφασίσει ακριβοδίκαια ποιος από τους ήρωες θα κατέβει στον Αδη και ποιος θα παραμείνει για λίγο ακόμα στον απάνω κόσμο. Θνητοί εμείς, δεν έχουμε τέτοια εξουσία και δεν μας επιτρέπεται τέτοιας μορφής ψυχοστασία, να ζυγίζουμε ζωές, μοίρες, ψυχές και να προχωρούμε σε τελεσίδικες αποφάσεις. Κι ωστόσο, η μέτρηση, η ζύγιση, η στάθμιση είναι μια από τις συνηθέστερες πρακτικές του βίου των ανθρώπων, ατομικού και συλλογικού, και μάλιστα αρκετά πριν οι διάφορες επιστήμες τον τεμαχίσουν από την πολλή ερμηνευτική τους όρεξη για να εγκλωβίσουν τα κομμάτια του σε κουτάκια με αριθμούς και ποσοστά, τα οποία εμφανίζονται σαν ισοδύναμα της αληθείας.

Μετράμε και ζυγίζουμε λοιπόν. Συνήθως με σοβαρότητα ή σοβαροφάνεια, και σπανιότατα με τον τρόπο του Αριστοφάνη στους «Βατράχους», όπου παρωδώντας, και ελέγχοντας εμμέσως την εξουσία του Δία ή την πίστη των ανθρώπων στην εξουσία του Δία, έβαλε τον Διόνυσο να ζυγίζει στίχους των ποιητών σαν να ζύγιζε τυρί («ανδρών ποιητών τυροπωλήσαι τέχνην»). Και, ζυγίζοντας και συγκρίνοντας, πέφτουμε καμιά φορά σε μια κάπως αυτάρεσκη μελαγχολία, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, πολλά χρόνια πριν, όταν δήλωνε ότι στην Ελλάδα νιώθει σαν τάνκερ στη λίμνη των Ιωαννίνων, για να βρει μιμητές σαφώς μικρότερου βεληνεκούς από το δικό του αλλά πολύ μεγαλύτερης υπεροψίας. Αλλοτε πάλι οδηγούμαστε σε δογματικά συμπεράσματα, όπως ο Ινγκμαρ Μπέργκμαν, που, όπως είδαμε την περασμένη Κυριακή, υπέβαλε τηλεγραφικά στον Γιώργο Σεφέρη, το 1964, το ερώτημα-βεβαιότητα «Γιατί είναι ασήμαντη η σημερινή Ελλάδα», για να λάβει μια μετρημένη και διπλωματικά ειρωνική απάντηση. Την εποχή εκείνη, θυμίζω, εκτός από τον Σεφέρη δρούσαν ο Ελύτης, ο Ρίτσος, ο Αναγνωστάκης, ο Σαχτούρης, ο Θεοδωράκης, ο Ιάνης Ξενάκης, ο Τσιτσάνης, ο Μάνος Χατζιδάκις αλλά κι ο Μανόλης Χατζηδάκης, ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Τσαρούχης, ο Σβορώνος, ο Καστοριάδης, ο Κώστας Αξελός και ο Κώστας Παπαϊωάννου, ο Μινωτής, η Παξινού, ο Κουν κι όσοι άλλοι έρχονται στο νου όταν μας παίρνει η νοσταλγία κι αρχίζουμε το παραπονιάρικο «τότε που υπήρχαμε...». Τότε που, ωστόσο, για τους ξένους, και τους πιο ευαίσθητους, ήμασταν «ασήμαντοι πολιτισμικά». Και το ’60, υποτίθεται πως η Ελλάδα πως «εστάθη εν ζυγώ και ευρέθη υστερούσα», για να θυμηθούμε τη Βίβλο.

«Οπως μας έβλεπαν ο Φρόιντ και ο Φλομπέρ» στο Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού

Σεμινάριο με θέμα «Η Ελλάδα μέσα από τα μάτια των ξένων: ταξιδιωτικές αναμνήσεις λογοτεχνών, περιηγητών και επιστημόνων τον 19ο και 20ό αιώνα» διοργανώνει o Σύλλογος Φίλων του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος». Τo σεμινάριo αρχίζει στις 4 Φεβρουαρίου 2011, διαρκεί 8 εβδομάδες και θα πραγματοποιείται κάθε Παρασκευή 18:30 - 20: 30 στον «Ελληνικό Κόσμο».
Πατρίδα της αρχαίας φιλοσοφίας και ποίησης, κοιτίδα της δημοκρατίας, η Ελλάδα «με τα αρχαία μνημεία και τη σύγχρονη θλίψη» δεν έπαψε ποτέ να προσελκύει ταξιδιώτες, επιστήμονες και ανθρώπους του πνεύματος. Στη λογοτεχνία των περιηγητών του 19ου και 20ού αιώνα η Ελλάδα πεθαίνει και ανασταίνεται, παρουσιάζεται σε όλο το μεγαλείο και τη φθορά της, γίνεται αντικείμενο σφοδρών επιθέσεων ή και εξιδανίκευσης, αλλά και σημείο αναφοράς σε πολιτιστικές αντιπαραθέσεις και προσωπικές διαδρομές.

Από το Λιτόχωρο στο MIT

ΘΑΥΜΑΖΕΙ τον Αρχιμήδηκαι τον 28χρονο κ. Κ.Δασκαλάκη,ξεχωρίζει για το έργο του τον Γάλλο Εβαρίστ Γκαλουά. Ηπιος, συνεσταλμένος, χαμηλόφωνος,ο 16χρονος Χάρης Τσαμπασίδης αθροίζει στο ράφι της βιβλιοθήκης του χρυσά και χάλκινα μετάλλια,ξεχωρίζοντας από διαγωνισμούς μαθηματικών ανάμεσα σε 15.000 παιδιά. Η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία αναγνωρίζει ότι ο μικρός έχει άστρο, τον χαρακτηρίζει μάλιστα- διά στόματος του γενικούγραμματέα της κ. ΓιάννηΤυρλή- « αυθεντικό μαθηματικό ταλέντο »και τον ανταμείβει προτείνοντάς τον σε ένα από τα μεγαλύτερα
πανεπιστήμια του κόσμου, το αμερικανικό ΜΙΤ. Γεννημένος στο Λιτόχωρο Πιερίας, γιος φαρμακοποιών, ο Χάρης δεν λέει «όχι» στις προκλήσεις του μέλλοντος, αλλά πατάει γερά στα πόδια του:δηλώνει λάτρης της Λογικής, δεν αισθάνεται την ανάγκη να υποβληθεί σε τεστ νοημοσύνης, ενώ εκτιμά ότι η αναγνώρισή του είναι συνέπεια της επίπονης προσπάθειας που καταβάλλει πριν από κάθε διαγωνισμό. Η επιρροή που έχουν ασκήσει τα μαθηματικά επάνω του είναι σαφής. Ισως επειδή πίσω από τους αριθμούς,τις εξισώσειςκαι τους αλγόριθμους κρύβεται, αιώνες τώρα, η φιλοσοφία της ίδιας της ζωής.

Την επανέκδοση των έργων του Νίκου Καζαντζάκη προωθεί το υπουργείο Πολιτισμού

Στη σύσταση δωδεκαμελούς Εθνικής Επιτροπής με στόχο την προώθηση της επανέκδοσης των έργων του Νίκου Καζαντζάκη προχώρησε το Υπουργείο Πολιτισμού, με απόφαση της Γενικής Γραμματέως, Λίνας Μενδώνη. Η Επιτροπή θα συνεργάζεται με τις εκδόσεις Καζαντζάκη-Πάτροκλος Σταύρου, το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, το Ίδρυμα «Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη», το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη και ενδεχομένως και με άλλους φορείς. Το έργο της Επιτροπής θα συντονίζεται από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, σε συνεργασία με το Ίδρυμα «Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη» και τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη.

Σημειώνεται ότι η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, με έδρα τη Γενεύη, είχε αναλάβει εκστρατεία για το θέμα, συγκεντρώνοντας 4.008 υπογραφές προσωπικοτήτων των Γραμμάτων, των Τεχνών, της Πολιτικής και συλλογικών φορέων, από 92 χώρες στις πέντε ηπείρους, που υπέγραψαν την ανοιχτή επιστολή της Εταιρείας προς την Ελληνική Πολιτεία. Ο πλήρης και οριστικός κατάλογος είχε αποσταλεί στο γραφείο του πρωθυπουργού, στα μέσα Ιουνίου 2009.

Τα iPad ως σχολικά εργαλεία

Ολο και περισσότερα αμερικανικά σχολεία τα χρησιμοποιούν ως μέσο διδασκαλίας


Οι μαθητές, γυρνώντας στο σχολείο μετά τις χριστουγεννιάτικες διακοπές, έκρυβαν στα σακίδιά τους ένα πολύτιμο απόκτημα: ένα ολοκαίνουργιο iΡad, δώρο, όχι των γονέων τους, αλλά του σχολείου.

Ολο και περισσότερα αμερικανικά σχολεία υιοθετούν τα iΡads ως εργαλεία διδασκαλίας όλων των μαθημάτων, από τον Κάφκα και τα Μαθηματικά μέχρι την Ιστορία της Τέχνης.

Το Γυμνάσιο Ρόσλιν του Λονγκ Αϊλαντ διένειμε 47 τέτοιους υπολογιστές στις 20 Δεκεμβρίου σε μαθητές και δασκάλους, αλλά ευελπιστεί ότι τελικά θα καταφέρει να δώσει iΡad και στους 1.100 μαθητές. Μπορεί, βέβαια, η συσκευή να κοστίζει 750 δολάρια, αλλά θα αντικαταστήσει τα σχολικά βιβλία, θα βοηθήσει τα παιδιά να έχουν εποικοδομητική επαφή με τους δασκάλους και να διατηρούν ψηφιακό αρχείο όλης της σχολικής τους δουλειάς.

Βέβαια αυτή η πρωτοβουλία χρήσης τόσο ακριβών συσκευών, σε μια στιγμή που κάθε δημόσιο σχολείο μάχεται για την έγκριση του προϋπολογισμού του ώστε να μην απολυθούν δάσκαλοι, μοιάζει τουλάχιστον παράλογη, ιδιαίτερα αφού δεν υπάρχουν απτά στοιχεία για την εκπαιδευτική αξία του εγχειρήματος.

Οι διευθύνσεις των σχολείων πάλι επισημαίνουν ότι το iPad δεν είναι απλά ένα ωραίο μηχάνημα. Είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο με χιλιάδες εφαρμογές και εκπαιδευτικές χρήσεις. Οι εκπαιδευτικοί εξυμνούν τη μεγάλη οθόνη αφής και τον επίπεδο σχεδιασμό του που επιτρέπει στον δάσκαλο να διατηρεί οπτική επαφή με τα παιδιά. Για τους μαθητές σημαντικό είναι το μικρό βάρος του iPad και βέβαια ότι θα αφήσουν τα βαριά τους βιβλία στο σπίτι.

Στην Πόλη της Νέας Υόρκης τα σχολεία αγόρασαν περισσότερους από 2.000 τέτοιους επίπεδους κομπιούτερ αντί 1,3 εκατομμυρίου δολαρίων. Ωστόσο, πολλοί ειδικοί, όπως ο Ελιοτ Σόλογουι, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, και η Κάθι Νόρις, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Βόρειου Τέξας, πιθανολογούν ότι δεν αναζητήθηκαν φθηνότερες λύσεις παρότι θα έκαναν τη ίδια δουλειά με τον υπολογιστή της Apple. Οι σχολικές Αρχές, βέβαια, υποστηρίζουν ότι, παρά την υψηλή τιμή αγοράς, τα iPads θα βοηθήσουν στην περικοπή των εξόδων μειώνοντας τις δαπάνες αγοράς βιβλίων, εκτυπώσεων και άλλων.

Η εταιρεία πούλησε περισσότερα από 7,5 εκατομμύρια συσκευές από τον Απρίλιο έως σήμερα. Δεν είναι γνωστό πόσες αγοράστηκαν από σχολεία. Γενικά, όμως, η Apple προωθεί τη συσκευή στη σχολική αγορά συνάπτοντας διάφορες συνεργασίες με εκδότες σχολικών βιβλίων, χωρίς, ωστόσο, να εφαρμόζει ιδιαίτερα επιθετική πολιτική μάρκετινγκ.

The New York Times