Κυριακή 20 Μαρτίου 2011

Το τυπωμένο βιβλίο δεν θα χαθεί


Η φωνή στο τηλέφωνο ήταν νεανική και συνεσταλμένη: «Με λένε Βάνα Αυγερινού, είμαι από τις νέες εκδόσεις Μακόντο, απ’ όπου μόλις κυκλοφόρησαν δύο βιβλία του συγγραφέα Πάνου Καρνέζη...». Ενα νέο κορίτσι έκανε μόνη την προώθηση των βιβλίων του δικού της εκδοτικού οίκου, ο οποίος έχει μόλις επτά μήνες ζωή. Το όνομα «Μακόντο» η Βάνα Αυγερινού το δανείστηκε από τον αγαπημένο της συγγραφέα, τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Μακόντο λέγεται ένα χωριό στο μυθιστόρημά του «Εκατό χρόνια μοναξιάς». Πού ακριβώς βρίσκεται η είδηση; Ποιο είναι το ασυνήθιστο και το διαφορετικό στην πορεία της Βάνας Αυγερινού; Στο ότι, στα 32 της χρόνια, επιστρέφει στην Ελλάδα και ανοίγει έναν εκδοτικό οίκο, όταν άλλοι συνομήλικοί της φεύγουν από τη χώρα αναζητώντας στο εξωτερικό δουλειά και τύχη.
Πήγε στο Λονδίνο πριν από 11 χρόνια, το 2000 για μεταπτυχιακά, στοχεύοντας στην ακαδημαϊκή καριέρα. «Ενα μέρος του διδακτορικού μου αφορούσε την εκδοτική παραγωγή στην Αγγλία». Ετσι, πήρε συνεντεύξεις από εκδότες και λογοτεχνικούς πράκτορες και άρχισε να την ενδιαφέρει ο κλάδος. «Μετά τη μοναχική διαδικασία του διδακτορικού, συνεργάστηκα με το Granta Magazine, και με το Portobello Books, έναν εκδοτικό οίκο που ειδικεύεται στην ξένη λογοτεχνία, πράγμα όχι συνηθισμένο στην Αγγλία, αφού μόλις το 2-3% των εκδόσεων είναι μεταφράσεις». Στην πορεία συνεργάστηκε με πολλούς και μεγάλους εκδοτικούς οίκους, όπως τις εκδόσεις Penguin και Random House, κάτω από την ομπρέλα των οποίων στεγάζονται πολλοί μικροί εκδότες με εξειδίκευση σε διαφορετικές κατηγορίες βιβλίο. «Είναι το σύνηθες εκδοτικό τοπίο στη Βρετανία», λέει η Βάνα Αυγερινού. Μετά συνεργάστηκε με τις εκδόσεις Bloomsbury, όπου έκανε επιμέλειες, μεταφράσεις, διάβαζε χειρόγραφα που υποβάλλονταν προς έκδοση, ή έλεγχε την ποιότητα των μεταφράσεων. Προσπάθησε και στην Ελλάδα να μπει στον χώρο της μετάφρασης, αλλά «δυσκολεύτηκα, γιατί υπάρχουν πολλοί μεταφραστές και όταν είσαι άγνωστος είναι πιο δύσκολο. Αρχισε λοιπόν να ωριμάζει η ιδέα στο μυαλό μου να φτιάξω έναν μικρό εκδοτικό οίκο, που να μπορώ να διαλέγω εγώ τα βιβλία μου. Και παρότι δεν ήξερα σχεδόν τίποτα για τον εκδοτικό χώρο στην Ελλάδα, το ξεκίνησα», λέει με αφοπλιστική ειλικρίνεια.

Πιστεύει ότι η εκδοτική παραγωγή στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα μεγάλη σε σχέση με το μέγεθός της, με αποτέλεσμα πολλά βιβλία να χάνονται. Θεωρεί όμως θετικό ότι εδώ ακόμα υπάρχουν οι μικρές ιδιωτικές εκδοτικές πρωτοβουλίες. Αυτή είναι μια σημαντική διαφορά στο εκδοτικό τοπίο Βρετανίας και Ελλάδας. Μια άλλη είναι ότι στη Βρετανία έχει καταργηθεί ο νόμος της ενιαίας τιμής. «Πλέον οι βιβλιοπώλες βάζουν ό,τι τιμή θέλουν στο βιβλίο. Ετσι καθορίζουν ποια βιβλία θα γίνουν μπεστ σέλερ και τα ενισχύουν ρίχνοντας την τιμή. Αυτό έκλεισε και πολλά μικρά βιβλιοπωλεία και πολλούς μικρούς εκδότες. Δεν είναι καλό αυτό. Σε τέτοιο περιβάλλον, είναι πολύ δύσκολο να επιβιώσει ένας μικρός εκδότης», λέει. Η Βάνα Αυγερινού ως νέος άνθρωπος δεν έχει ψευδαισθήσεις. Πιστεύει ότι σε 5 χρόνια στη Βρετανία «θα προχωρήσει πάρα πολύ το ψηφιακό βιβλίο. Ομως, το έντυπο δεν θα χαθεί. Απλώς, θα γίνει έργο τέχνης». Δεν την τρομάζει η ψηφιακή εποχή του βιβλίου, γιατί πιστεύει ότι προσελκύει και άτομα που κατ’ αρχήν γοητεύονται όχι από την ανάγνωση, αλλά από την τεχνολογία – και θα θελήσουν να «εξερευνήσουν» τις δυνατότητες που δίνουν οι μηχανές ανάγνωσης. Κι επειδή πιστεύει ότι και η Ελλάδα θ’ ακολουθήσει, τα βιβλία των εκδόσεων Μακόντο διατίθενται και ψηφιακά.
Μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στο Λονδίνο και στην Αθήνα και κάνει πολλές δουλειές διαδικτυακά. Τυπώνει όμως τα βιβλία των εκδόσεων Μακόντο σε ελληνικές τυπογραφικές μονάδες. «Ηθελα να μετέχω στην αγορά της Ελλάδας». Και δεν κρύβει ότι προσπαθεί να κάνει πολλά πράγματα μόνη της στις εκδόσεις Μακόντο: την επιμέλεια, τη φροντίδα των εξωφύλλων, την επαφή με τα μεγάλα βιβλιοπωλεία στην Ελλάδα, την επιλογή των τίτλων. Ομολογεί πως σε ό,τι αφορά την αισθητική όψη των βιβλίων επιδιώκει να είναι αναγνωρίσιμα και να ταυτίζονται αμέσως με τον εκδοτικό οίκο. «Η φιλοδοξία μου δεν είναι να γίνω μεγάλος εκδοτικός οίκος. Θέλω απλώς να εκδίδω καλούς σύγχρονους και κλασικούς συγγραφείς. Θα ήθελα να ταυτιστεί με σημαντικούς συγγραφείς ο εκδοτικός οίκος».
Είναι πολύ νωρίς για να μετρήσει κέρδη ή ζημίες από την απόφασή της. Πώς αισθάνεται όμως για το ρίσκο που πήρε; «Μέχρι στιγμής δεν έχω πάρει πίσω χρήματα. Δεν θεωρώ όμως ότι δεν έκανα καλά. Αν δεν το αποφάσιζα, θ’ αναρωτιόμουν πάντα. Ξέρω ότι η κατάσταση είναι δύσκολη, ειδικά τώρα. Είμαι ευχαριστημένη με το αισθητικό αποτέλεσμα της δουλειάς μου. Αυτό κυρίως μου δίνει θάρρος να συνεχίσω. Είναι δύσκολη εποχή, αλλά υπάρχουν πάντα ευκαιρίες. Αρκεί να έχεις κάποια φιλοσοφία εργασίας και κάποιο όραμα. Οσο περισσότερο ξέρεις, τόσο δυσκολεύεσαι να κάνεις κάποια πράγματα. Προχώρησα με το θάρρος της άγνοιας», λέει.
- Από τις εκδόσεις Μακόντο έχουν κυκλοφορήσει ήδη δύο βιβλία του Ελληνα συγγραφέα Πάνου Καρνέζη, ο οποίος ζει στη Βρετανία: «Μικρές ατιμίες και άλλα διηγήματα», που περιέχει πέντε νέα διηγήματα που δεν περιέχονταν στην παλιά έκδοση της συλλογής, και «Ο Λαβύρινθος», αναθεωρημένη έκδοση. Τον Απρίλιο θα κυκλοφορήσουν δύο ακόμη βιβλία του Πάνου Καρνέζη: «Το Μοναστήρι» και «Το πάρτι γενεθλίων».

Πηγή: http://news.kathimerini.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: